Nước rửa chén công nghiệp chứa nhiều hóa chất độc hại cho sức khỏe con người và môi trường. Vì vậy bạn có thể tự làm cho mình nước rửa chén thân thiện với môi trường và không ảnh hưởng sức khỏe bằng các nguyên liệu tự nhiên như bồ hòn.
Nước rửa chén hóa học độc hại ra sao?
Bạn có bao giờ chú ý tới gian bếp nhà mình đang sử dụng loại nước rửa chén nào không? Và bạn có bao giờ quan tâm tới thành phần trong đó? Và nếu bạn nói rằng, tôi chẳng bao giờ nấu ăn hay rửa chén cả. Vậy khi bạn ăn xong tô phở ven đường, thử ngó xem họ rửa cái bát bạn ăn bằng dung dịch gì nhé. Tôi cá là bạn sẽ bất ngờ hay đúng hơn là sẽ thấy khá shock.
Theo lý thuyết, trong mỗi sản phẩm hàm lượng hóa chất luôn được sử dụng với liều lượng được chấp nhận vì với một lượng nhỏ sẽ không có tác động xấu tới sức khỏe con người. Nhưng trên thực tế, hàng ngày chúng ta tiếp xúc không dưới 100 loại hóa chất khác nhau trong nước uống, thực phẩm, mỹ phẩm, không khí, thuốc và hóa chất tấy rửa.
Chúng đi và cơ thể, nằm lại trong máu và nội tạng và bệnh tật cũng từ đó mà phát sinh. Dị ứng, ung thư, suy gan, thận, suy giảm nhận thức…. và hàng loạt các vấn đề về sức khỏe khác.
Nguy cơ từ việc sử dụng hóa chất tẩy rửa không nguồn gốc
Và câu chuyện còn nghiệm trọng hơn, một lần tôi mua nước rửa chén sinh học cho mẹ, nhưng về mẹ tôi chê đắt. Bà bảo, ngoài chợ có 10k một chai nước rửa chén 500ml. Tôi rất bàng hoàng về việc đó, chỉ riêng chai lọ tem nhãn vận chuyển tối thiểu cũng phải 5k rồi, chưa kể người bán phải có lời, vậy thử hỏi cái gì chứa trong cái chai kia. Vậy mà người mua xếp hàng nườm nượp.
Hậu quả như thế nào bạn và tôi hẳn đều rõ, nhưng điều quan trọng chính là giải pháp. Làm sao để an toàn nhưng lại tiết kiệm và vẫn mang lại hiệu quả?
Qua tìm hiểu rất nhiều, tôi đã tìm ra một số công thức tối ưu đó là tự ủ nước rửa chén Bồ hòn cho gia đình. Và bài này chia sẻ với các bạn để cùng làm cho gia đình dùng.
Nước rửa chén bồ hòn là gì và cách làm tại nhà
Quả bồ hòn (Soapnuts/ Soapberries) còn gọi là quả xà phòng, là một loại quả chứa chất saponin có tác dụng diệt khuẩn và làm sạch cực mạnh nhưng lại không gây kích ứng. Nhờ tác dụng trên từ xa xưa ông cha ta đã biết sử dụng quả bồ hòn để giặt dũ và tắm rửa cũng như phục vụ các mục đích tẩy rửa hàng ngày.
Chỉ cần bóp nát hoặc đun sôi pha với nước là có thể sử dụng, nhưng cách làm này lại không thể bảo quản lâu dài và dễ gây mùi chua.
Với công trình nghiên cứu của bà Supocon trong 30 năm về GE, bồ hòn đã được sử dụng để ủ lên men tự nhiên cùng với nguyên liệu hữu cơ khác cho ra sản phẩm enzyme đa công dụng từ giặt đồ, rửa chén bát, làm nước rửa tay, tắm gội, xua đuổi côn trùng, thuốc bảo vệ thực vật.
Dưới đây là cách hướng dẫn giúp bạn làm được loại nước rửa chén tại nhà.
Có hai hướng để làm là enzyme bồ hòn và IMO bồ hòn.
Enzym bồ hòn đơn giản là ngâm quả bồ hòn để lên men và sau đó dùng làm dung dịch tẩy rửa trong gia đình. Loại enzym này hoàn toàn từ tự nhiên, từ những nguyên liệu gần gũi xung quanh chúng ta. Vì lành tính và không hại môi trường nên được nhiều chị em "săn đón" dữ dội trên mạng xã hội.
IMO là tên viết tắt của Indigenous Microorganism (Vi sinh vật bản địa), sinh sống và phát triển hoàn toàn ngoài môi trường tự nhiên mà chúng ta đang sống. Các vi sinh vật này đang ngày đêm tham gia tích cực vào quá trình phân hủy các chất hữu cơ thành CO2 và các chất khác cung cấp dưỡng chất cho cây trồng, một số vi sinh vật còn biến đạm trong không khí thành đạm cho cây trồng hấp thu. IMO cũng để ứng dụng để lên men nhiều sản phẩm cung cấp cho đời sống trong đó có làm nước rửa chén.
Sự khác biệt giữa enzyme và IMO
☘ Ưu điểm của IMO bồ hòn so với enzyme bồ hòn:
Nhanh được sử dụng hơn (Ngâm enzym mất cả tháng, ngâm IMO chỉ mất 5 ngày)
Không có lớp con men vướng víu.
Sạch hơn, bọt nhiều hơn thấy rõ.
Dưới đây là một số công thức để bạn tham khảo:
1. Công thức dễ làm dễ thành công
- 1kg bồ hòn
- 2kg nguyên liệu vỏ quả (dứa, cam, quýt, bưởi chanh, chuối chín). Quan trọng nhất là phải có vỏ dứa.
- 5lít nước vo gạo (đổ từ từ khi vo gao mỗi ngày đủ số lít dừng lại)
- 1kg đường vàng (đường nguyên chất không qua tinh luyện tẩy trắng) hoặc nước mía, mật mía, đường bánh vàng đều được
Cách làm
- Bồ hòn và vỏ quả rửa sạch.
- Khuấy 5 lít nước lã với 1kg đường.
- Bỏ bồ hòn và nguyên liệu vào sâm sấp nước.
- Mỗi ngày chêm nước vo gạo vào đến khi đủ 10lít dừng. Đồng thời 1 tuần đầu đảo đều và mở nắp cho enzyme thở lần 15- 30 phút 1 lần.
- Sau đó ngày mở nắp 15phút và đậy kín, không khuấy nữa.
- Tầm 15 ngày bắt đầu xuất hiện men.
- 30 ngày là xài được thành phẩm, tuy nhiên để nước được trong và độ đậm đặc, nhiều xà phòng hơn và hết mùi chua nên để 3 tháng.
- Lấy xác lần 1 ngâm lại lần 2 hoặc 3.
2. Công thức Enzym bồ hòn
- 1-1,5kg bồ hòn tách hạt, nếu bồ hòn có hạt thì lượng gấp đôi lên.
- 1kg đường đỏ hoặc 2 lít nước mía
- 2kg vỏ quả dứa hoặc 2 quả dứa
- 2 quả chuối tiêu chín nẫu
- 3-5 củ xả
- Thêm 1-2 thanh quế
3. Công thức enzyme bồ kết
Công thức nguyên liệu ngâm 1 chum tầm 10-15 lít
- 1-1,5kg bồ kết
- 1kg đường đỏ hoặc 2 lít nước mía
- 2-3 vỏ quả bưởi
- 10-15 quả chanh (có thể cho hơn)
- 10-15 củ xả
- Thêm 1-2 thanh quế
- Có thể cho thêm lá hương nhu, cỏ mầm trầu hoặc hoa lan, hoa nhài,...
Cách làm
- Bước 1: Rửa sạch các nguyên liệu. Hòa tan đường vào 10l nước.
- Bước 2: Cho từng nguyên liệu vào, đầu tiên là bồ hòn, dứa, chanh, chuối (bóc vỏ), xả, quế,...
- Nếu là bồ kết trước khi cho vào làm phải sao thơm.
- Tuần đầu đảo liên tục ngày 1 lần đảo, mục đích bồ hòn đc ngập nước. Khi bắt đầu thấy con men xuất hiện dừng việc đảo lại. Đậy nắp hờ hoặc lấy vải mỏng đậy lên tránh các con vật lạ đậu vô. Sau 1 tháng đậy kín nắp thùng.
- Sau 3 tuần là bắt đầu có thể sử dụng được thành quả. Tuy nhiên nếu để tầm 3 tháng thì con men enzym sẽ kết dày lại và nước enzym sẽ rất trong và đặc.
- Ngâm lần 2: chắt nước vào lọ dùng dần. vớt bồ hòn ra bỏ phế phẩm củ đi cho phế phẩm mới vô làm như lần 1 (lần 2 nước loãng hơn).
4. Công thức IMO
- 10-15 lít nước
- 1 ký bồ hòn đã tách hạt (bỏ hết vào túi lưới cho gọn)
- 1 ký đường nâu
- 5 gói men tiêu hóa
- 3 cục cơm rượu (hoặc men rượu)
- 3 hộp sữa chua
- 1kg trái cây hoặc vỏ trái cây tốt nhất là vỏ dứa, chanh tươi...(có thì hiệu quả hơn, không có không sao)
- Rửa sạch cho hết vào thùng.
- Để ý chừa 10cm không khí trong bình.
- Khuấy đều mỗi ngày 1 lần. 5 ngày là dùng được. Để 1 tháng xài đẹp luôn.
- Đậy thoáng nhưng đừng để các con vật tiếp cận.
5. Cách làm nước rửa chén, gội đầu theo kiểu lười
- 1kg nước
- 300gr: vỏ chanh, bưởi, bồ hòn, bồ kết, cứt lợn, mần trầu, lá khế chua, dâm bụt.... túm lại vườn có lá gì thì bỏ vào lá đấy!
- 100gr đường nâu hoặc rỉ mật
6. Thêm 1 công thức lên men bồ hoàn khác cho các bạn tham khảo
Sử dụng nước rửa chén bồ hòn như thế nào
- Lọc lấy phần nước trong và rửa chén bát như thường, để hiệu quả hơn thì có thể sử dụng với nước ấm và xốp tạo bọt.
- Đối với giặt quần áo thì pha 100-200ml với nước, ngâm quần áo 15 phút trước khi giặt (đối với 7kg quần áo). Nếu muốn giặt đồ trắng thì nên sử dụng cùng với baking soda.
- Có thể pha loãng tùy mục đích sử dụng đối với lau nhà, tẩy rửa bồn cầu và các vật dụng khác.
