Việt Nam là một quốc gia có tiềm năng phát triển về những loại cây dược liệu trong khu vực Đông Nam Á lẫn Thế giới. Theo kết quả mới nhất của Bộ Y tế (năm 2016), nước ta đã có trên 5000 loài thực vật quý được dùng để bào chế thuốc chữa bệnh theo hướng Đông Y. Một trong những loại cây dược liệu quý có công dụng chữa nhiều bệnh nhiều là nghệ đen.
Nghệ đen là một loại cây thảo, thân rễ to, có nhánh phân nhánh thành nhiều củ, rất dễ tìm kiếm và dễ trồng ở nước ta.
Tên khác: Nga truật, tam nại, ngải xanh, nghệ tím, nghệ đăm, bồng nga truật, xú thể khương, thanh khương, phá quan phủ, thuật dược.
Tên khoa học: Cucurma caesia
Họ: Gừng ( Zingiberales )
Nghệ có tác dụng hành khí, phá ứ huyết, lưu huyết, thông kinh, đau bụng kinh, … Đó là nhờ vào những tác dụng vật lý của nghệ đen. Điển hình là vị đắng, cay, mùi hăng, tính ấm (ôn). Song song đó, trong củ nghệ đen còn chứa một thành phần hóa học hết sức quan trọng có tên là Curcumin. Đây là thành phần sẽ giúp nghệ đen chữa được nhiều bệnh khác nhau.
Dưới đây là một số công dụng chữa bệnh của nghệ đen:
Nghệ đen chữa bệnh đau dạ dày
Thực tế, nghệ đen chữa được bệnh đau dạ dày là nhờ vào hợp chất chất Curcumin. Bời vì thành phần này có khả năng thúc đẩy sự co bóp túi mật và không làm tăng tiết axit dạ dày. Đối với các khối u ở các bộ phận này thì Curcumin trong nghệ đen sẽ ức chế được các khối u. Vì vậy đối với các bệnh nhân bị đau dạ dày thì nghệ đen là một “thần dược” điều trị bệnh rất tốt.
Hơn nữa, nếu bạn kết hợp giữa nghệ đen với mật ong lên men để điều trị đau dạ dày thì kết quả sẽ rất tuyệt vời! Lý do là vì các nghiên cứu Y học tiên tiến trên Thế giới đã minh chứng, mật ong có chứa các chất kháng khuẩn và kháng virus tự nhiên.
Do đó, nguyên liệu này có khả năng làm giảm axit, đẩy lùi và tiêu diệt khuẩn H.pylori (mầm móng của căn bệnh đau dạ dày), giúp làm dịu niêm mạc bị kích thích của dạ dày. Qua đó, làm giảm các cơn đau dạ dày.
Nghệ đen gián tiếp chữa bệnh cao huyết áp
Cao huyết áp là một bệnh lý thường gặp trong cộng đồng và gia tăng theo từng lứa tuổi. Bệnh có nguy cơ tử vong cao và là nguyên nhân dẫn đến tai biến mạch máu não, suy tim, suy thận, …
Mặc dù mức độ nguy hiểm của bệnh cao huyết áp là thế. Nhưng theo các chuyên gia trong y học, có đến 90% các trường hợp cao huyết áp lại không rõ nguyên nhân. Và họ chỉ mới thống kê lại những nguyên nhân gián tiếp thường gặp. Đó là sử dụng nhiều rượu bia, chế độ ăn uống không phù hợp, béo phì, ít vận động, tuổi tác. Và nghệ đen được dùng để chữa bệnh cao huyết áp.
Mặt khác, nghệ đen còn có tác dụng làm tăng tuần hoàn ngoại biên. Điều này cũng đồng nghĩa với việc làm tăng thể tích tuần hoàn của mình. Theo quy luật tự nhiên, khi thể tích tăng thì áp lực của nó sẽ giảm. Một số nghiên cứu của y học thế giới đã chứng minh tác dụng chữa bệnh cao huyết áp bằng nghệ đen là có thật:
+ Điển hình là một công bố vào 11/2009 từ tạp chí Circulation đã trích dẫn: “Chất curcumin có công dụng ngăn ngừa những thiệt hại gây ra áp lực máu cao của các tế bào về tim”.
+ Song song đó, Đại học Trung tâm Y tế Maryland cũng cho rằng nghệ đen có thể làm giảm cholesterol và ngăn ngừa hình thành mảng bám trong động mạch. Điều này có thể giúp duy trì huyết áp ở mức ổn định.
+ Trước đó 2 tháng (tức vào tháng 07/2009), một nghiên cứu của Tạp chí Ethnopharmacology cũng rất có ý nghĩa. Nghiên cứu này chỉ ra rằng: “Chiết xuất methanol của chất curcumin còn làm giãn các mạch máu trong các thử nghiệm trên động vật”. Dù chỉ là thí nghiệm trên động vật nhưng từ những kết quả đó, nó có thể giúp họ tiếp tục tiến hành những thí nghiệm chuyên sâu trên cơ thể con người trong tương lai.
Nghệ đen chữa bệnh ung thư
Ung thư là một căn bệnh nan y từ trước đến nay. Yêu cầu của thuốc trị ung thư là ức chế sự phát triển và biệt hóa các tế bào ung thư nhằm chặn đứng sự phát triển và di căn của ung thư.
Tuy nhiên nhược điểm chung của đại đa số các thuốc trị ung thư hiện nay là không có sự chọn lọc cao, đều dễ bị lờn thuốc và hệ số an toàn giảm dần theo thời gian sử dụng. Ngoài ra chúng có thể gây độc cho các tế bào lành và gây ra các tác dụng phụ như: rụng tóc, buồn nôn… Vì vậy việc tìm ra một hoạt chất có tác dụng chống ung thư nguồn gốc từ tự nhiên và tăng hoạt tính của các hoạt chất đó đang là vấn đề được quan tâm hàng đầu.
Quy trình chữa bệnh ung thư cơ bản nhất đó là sử dụng các tác nhân đa mục tiêu. Cụ thể, tác nhân đó sẽ tập trung vào nhiều hơn một đợt tín hiệu gây ung thư do gen điều tiết bất thường và do có nhiều gen bị biến đổi trong một dạng ung thư nào đó. Kết quả đã chứng minh, sử dụng thành phần curcumin trong củ nghệ đen có khả năng điều chỉnh những loại gen gây nên tế bào ung thư.
PGS. Gautam Sethi của ĐH Curtin – Tây Úc còn đưa ra một số kết quả quan trọng khác mà trang Medical Xpress đã kịp thời ghi nhận cho đến ngày nay. Đó là, Curcumin tập trung vào các protein gây ung thư như NF-kB, STAT3, AP-1. Do đó, Curcumin thật sự có tác dụng đối với một số dạng u tủy và đặc biệt là một dạng ung thư tuyến tụy.
Hơn nữa, một nghiên cứu khác (năm 1993) đến từ Mỹ và Đài Loan đã chứng minh hoạt chất curcuminoid trong củ nghệ đen có khả năng kìm hãm sự phát tác của tế bào ung thư da, dạ dày, ruột,..
Tuy nhiên, một tác dụng phụ không mong muốn của Curcumin đó là làm loãng máu. Cho nên, chống chỉ định sử dụng Curcumin lẫn nghệ đen trong các trường hợp phẫu thuật.
Nghệ đen chữa bệnh gì hiệu quả nhất?
Đối với bệnh cao huyết áp lẫn bệnh ung thư thì các nhà khoa học vẫn đang tiến hành những thí nghiệm khác nhau cho hợp chất Curcumin có chiết xuất từ củ nghệ đen. Mà những thí nghiệm này, hiện tại chỉ được thực hiện trên cơ thể động vật để đưa ra kết quả. Cho nên, vẫn chưa có một báo cáo chính xác 100% nào cho rằng, nghệ đen hoàn toàn chữa hết bệnh ung thư hay bệnh cao huyết áp.
Dù vậy, công dụng của nghệ đen trong việc điều trị bệnh đau dạ dày là không có gì để bàn cãi! Giới y học phương Đông lẫn phương Tây đã có những bài thuốc cho riêng họ trong việc dùng nghệ đen để chữa bệnh đau dạ dày. Kết quả rất tích cực khi mà cơn đau dạ dày của những bệnh nhân này ngày càng giảm bớt. Và cũng vì thế mà dân gian ta từ xưa đến nay đã ví von nghệ đen là “thần dược” quý hiếm trong việc bào chế thành những đơn thuốc chữa bệnh dạ dày, đường tiêu hóa.
Cách dùng nghệ đen mật ong chữa đau dạ dày
Để điều trị bệnh đau dạ dày hiệu quả, các bạn cần dùng kết hợp với mật ong. Bởi vì ngoài thành phần Curcumin có trong nghệ đen thì mật ong lại chứa nhiều vitamin như B1, B2, B6, E Kali, Magiê,… Có tác dụng tăng cường hệ miễn dịch, tốt cho hệ tiêu hóa và giảm tiết axit trong dạ dày.
Nguyên liệu cần có:
Nghệ đen 12g
Mật ong hoặc mật ong lên men 6g
Cách dùng:
Lấy nghệ đen và mật ong hoặc mật ong lên men rồi đem trộn đều. Sau đó, vo thành viên và uống trong một ngày. Nhớ phải chia đều ra làm 3 lần uống và uống trước khi ăn 15 phút nhé.
Bạn có thể sử dụng cách uống này trong vòng hai tuần là hết một đợt liệu trị. Dừng một thời gian xong rồi lại tiếp tục tới khi bệnh khỏi hẳn thì thôi.
Tuy nhiên, bất cứ một loại dược liệu nào thì cũng chỉ có công dụng ở một mức độ nhất định. Dùng nghệ đen để điều trị đau dạ dày là ĐÚNG khi mà bệnh chỉ ở mức độ đau nhẹ, trung bình. Trường hợp ở mức độ nặng hơn là bị viêm loét dạ dày mãn tính thì nghệ đen sẽ không giúp ích được gì cho tình huống này.
Điều cần lưu ý trước khi dùng nghệ đen để chữa bệnh
Một là, không dùng chung với những loại thuốc tây. Bởi vì nghệ đen có tính chất tuần hoàn máu huyết nên những ai đã dùng nghệ rồi mà tiếp tục dùng thêm thuốc tây nữa thì sẽ dẫn đến phá vỡ các mạch máu trong cơ thể.
Hai là, những người mang thai tuyệt đối không dùng nghệ đen. Vì trong củ nghệ có tính phá máu ứ, máu bầm trong cơ thể nữa.
Ba là, những người bị thiếu máu cũng tương tự. Không nên dùng nghệ đen. Vì đã thiếu máu rồi mà còn dùng nghệ sẽ dẫn đến thiếu máu thêm. Làm cho chúng ta bị say sẩm khuôn mặt hơn là lúc chưa dùng nghệ.
Bốn là, phụ nữ bị rong kinh không được uống nghệ đen vì nghệ đen có tác dụng hành khí, phá huyết.
Năm là, nếu có dùng nghệ đen để chữa bệnh thì hãy không được dùng quá 12g nghệ/ngày. Bởi vì chất Curcumin trong củ nghệ đen dù có khả năng giảm viêm, chống oxy hóa nhưng nếu sử dụng quá nhiều cũng có thể gây ra nhiều tác dụng phụ như: buồn nôn, tiêu chảy, rối loạn chuyển hóa sắt, gây ra thiếu sắt ở bệnh nhân mẫn cảm.
Nghệ đen có làm đẹp da mặt hay không?
Bên cạnh tác dụng chữa bệnh, nghệ đen còn có nhiều công dụng hữu ích khác trong làm đẹp. Nhất là khi dùng nghệ đen mật ong để làm đẹp da mặt. Có 2 cách để chúng ta làm đẹp từ nghệ đen và mật ong hoặc mật ong lên men để tăng cường tác dụng:
Cách 1: Dùng nghệ đen mật ong uống đẹp da
Theo y học phương Đông, nếu như chúng ta dùng 1 muỗng cafe bột nghệ đen với 1 muỗng cafe mật ong nguyên chất hoặc mật ong lên men pha để uống (dùng trước khi ăn 15 phút), không những giúp làm giảm những cơn đau dạ dày mà đây còn là “vị thuốc” cải thiện sắc tố da bên ngoài. Da bạn sẽ trở nên trắng mịn, làm chậm quá trình lão hóa da, trị nám và trị tàn nhang.
Cách 2: Đắp mặt nạ tinh bột nghệ đen và mật ong
Trong trường hợp vì một lý do nào đó mà bạn không muốn dùng nghệ đen để uống, chúng ta cũng có thể áp dụng phương pháp đắp mặt nạ để thay thế quá trình làm đẹp. Cách làm này sẽ tốt hơn rất nhiều dành cho những bạn đang bị mụn trứng cá trị hoài không hết!
Cho 1 muỗng tinh bột nghệ và 1 muỗng mật ong nguyên chất hoặc mật ong lên men hòa trộn lại với nhau trong một bát nhỏ. Khuấy thành hỗn hợp sền sệt. Sau đó, rửa sạch khuôn mặt thật kỹ bằng nước ấm. Thoa hỗn hợp nghệ mật ong lên những vùng da mặt. Nằm thư giãn trong vòng 20 phút để chờ hỗn hợp khô lại. Cuối cùng, bạn chỉ cần rửa sạch mặt thêm lần nữa.
Thực hiện liên tục trong khoảng 2 tuần, mỗi tuần 3 lần thì những vết mụn trên da sẽ nhanh chóng bị phai mờ. Lưu ý rằng, các bạn nên đắp mặt nạ nghệ đen mật ong vào buổi tối để da hấp thụ tốt những dưỡng chất từ thiên nhiên các bạn nhé!
Một số bài thuốc sử dụng nghệ đen
1. Chữa ăn không tiêu, chướng bụng, đầy hơi
Chuẩn bị 25g nghệ đen và một quả tim lợn
Sơ chế tim lợn sạch sẽ, thái miếng vừa ăn
Nghệ đen cũng đem thái lát mỏng rồi nấu chung với tim lợn
Nêm nấm gia vị cho vừa miệng, dọn ăn kèm với cơm
Dùng liên tục trong 5 ngày đến 1 tuần giúp ăn uống dễ tiêu hơn và cải thiện các triệu chứng khó chịu khác ở bụng.
2. Chữa nôn trớ ở trẻ khi bú sữa ở trẻ nhỏ
Chuẩn bị 4g nghệ đen, 4 hạt muối ăn, ngưu hoàng lượng cỡ bằng hạt gạo
Hòa nghệ đen với sữa và muối, nấu sôi trong khoảng 5 phút
Tiếp tục thêm ngưu hoàng vào quậy tan ra
Chia uống vài lần trong ngày.
3. Chữa ăn uống không ngon miệng, hoa mắt, chóng mặt
Chuẩn bị một thang thuốc gồm: Đương quy, đào nhân, ngưu tất, hà thủ ô, sài hồ (mỗi vị 20g), lô hội (25g), nghệ đen và hoàng kỳ (mỗi vị 30g), long đởm thảo và đại hoàng (mỗi vị 10g).
Đem thuốc sao vàng, thái nhỏ
Cho tất cả vào bình thủy tinh, đổ rượu ngập mặt thuốc rồi ngâm trong 2 tuần.
Khi sử dụng mỗi lần uống 20ml x 2-3 lần/ngày.
4. Trị đau bụng kinh
Thành phần của bài thuốc gồm 20g nghệ đen, 8g ngải cứu và 16g ích mẫu
Cho 3 vị thuốc vào ấm sắc cùng 500ml nước, sắc cạn còn 200ml thì ngưng
Chia thuốc làm 2 lần uống, mỗi lần 100ml. Dùng trước bữa ăn chính
**Lưu ý: Cần sử dụng bài thuốc này trước kỳ kinh khoảng 5 – 7 ngày.
5. Chữa đau bụng từng cơn do bị nhiễm lạnh
Chuẩn bị: Mộc hương 50g, củ nghệ đen 100g
Tán cả 2 thành bột mịn, cho vào hũ có nắp đậy kín để bảo quản được lâu.
Mỗi lần uống 2g. Dùng nước giấm pha loãng để uống thuốc.
6. Bồi bổ khí huyết, chữa thiếu máu, suy nhược, da dẻ xanh xao, hấp thu kém
Nguyên liệu cho bài thuốc gồm: 40g nghệ đen, 40g xuyên khung, 40g cam thảo, 40g đỗ nhược, 40g hồi hương, 40g đương quy, 40g địa hoàng thán, 40g bạch thược.
Tán tất cả các vị thuốc trên thành bột mịn, vo thành viên hoàn nhỏ
Mỗi ngày uống 8 – 12g
7. Trị nứt gót chân
Chuẩn bị bột nghệ đen và dầu dừa hoặc dầu thầu dầu
Trộn 2 nguyên liệu để được hỗn hợp hơi sền sệt
Đắp lên gót chân bị nứt vào buổi tối hàng ngày trước khi đi ngủ
Để 15 phút rồi rửa sạch lại
8. Làm mờ vết thâm, sẹo rỗ trên da, giúp nhanh lành vết thương
Chuẩn bị củ nghệ đen tươi
Rửa sạch vùng da cần điều trị. Sau đó thái nghệ đen thành lát mỏng rồi đắp lên da
Để 20 – 30 phút. Lặp lại mỗi ngày khoảng 2 lần
9. Điều trị đau dạ dày, viêm đại tràng
Chuẩn bị 2 thìa bột nghệ đen, 1 thìa mật ong nguyên chất
Pha 2 nguyên liệu đã chuẩn bị với 200ml nước ấm
Uống ngay sau khi thức dậy vào buổi sáng mỗi ngày.
10. Chữa tắc kinh, ứ huyết, đau bụng trong thời kỳ hành kinh
Chuẩn bị cây nghệ đen và ích mẫu mỗi vị 15g
Sắc uống mỗi ngày 1 thang trong 3 tuần liên tục.
11. Chữa biếng ăn, đi ngoài phân thối, suy dinh dưỡng, bệnh cam tích ở trẻ em
Chuẩn bị 6g nghệ đen và 4g hạt muồng trâu
Sắc lấy nước đặc uống hàng ngày cho đến khi tình trạng được cải thiện
Ngày dùng 1 thang.
12. Trị nhiễm nấm mãn tính đường ruột, ăn lâu tiêu, mệt mỏi, chướng hơi, lạnh bụng
Chuẩn bị: Nghệ đen, tam lăng và củ gấu mỗi vị 160g, đinh hương và đăng tâm mỗi vị 16g, cốc nha, thanh mộc hương và thanh bì mỗi vị 20g, hạt cau, khiên ngưu mỗi vị 40g.
Tán hỗn hợp thành bột, vo viên hoàn
Tùy theo tình trạng bệnh mỗi ngày uống 8 – 12g với nước sắc gừng.
13. Chữa thâm nám, tàn nhang, làm sáng da
Chuẩn bị tinh bột nghệ đen, mật ong, sữa chua
Uống 1 thìa tinh bột nghệ đen với mật ong vào mỗi buổi sáng.
Kết hợp dùng mặt nạ nghệ đen và sữa chua không đường đắp lên da để cải thiện các sắc tố đen sạm. Mỗi tuần đắp mặt nạ 2 – 3 lần.
14. Chữa rậm lông mặt
Chuẩn bị bột đậu xanh và bột nghệ đen
Trộn lẫn 2 thành phần trên theo tỷ lệ 1:1 và pha với một ít nước để làm mặt nạ
Đắp lên toàn bộ da mặt trong 20 phút
Thực hiện mỗi tuần 2 lần sẽ giúp ức chế sự phát triển của lông mặt.
15. Chữa tổn thương da do bỏng
Chuẩn bị bột nghệ đen và gel lô hội
Trộn 2 nguyên liệu với nhau và đắp lên khu vực da bị bỏng mỗi ngày giúp kháng khuẩn, chống viêm, đẩy nhanh tốc độ lên da non.
16. Chữa bệnh viêm dạ dày mãn tính
Chuẩn bị 1kg củ nghệ đen, 300g ô tặc cốt, 200g trúc diệp sài hồ, mật ong nguyên chất.
Sài hồ sao vàng, đem nghiền thành bột mịn cùng với các vị còn lại.
Trộn đều bột thuốc với mật ong
Mỗi lần uống 20g x 2 lần/ngày trước bữa ăn nửa tiếng.
17. Chữa vàng da do mắc viêm gan
Chuẩn bị củ nghệ đen, uất kim, quả tắc non, củ gấu. Tất cả dùng dạng khô liều lượng bằng nhau.
Nghiền các vị trên thành bột mịn và trộn đều với mật ong
Mỗi ngày uống 2g
18. Chữa bệnh đại tràng co thắt, đại tiện ra máu, táo bón
Chuẩn bị 1kg bột nghệ đen, 500g cồ nốc mảnh, 40g đại hoàng, 200g mè đen
Trộn các vị trên với mật ong
Ngày uống 20g
19. Ngăn ngừa và làm mờ vết rạn da sau sinh
Chuẩn bị củ nghệ đen và gừng tươi lượng bằng nhau
Giã nát 2 vị thuốc rồi đem ngâm rượu
Thoa hỗn hợp rượu gừng nghệ lên những vùng da dễ bị rạn như bụng, đùi, hông ngày 1 – 2 lần.
20. Chữa các chứng đau có nguyên nhân do lãnh khí xung tâm
Chuẩn bị 60g nghệ đen, 30g mộc hương, giấm
Đem cả 2 tán thành bột
Mỗi lần uống 1,5g với giấm
21. Chữa co thắt tiểu trường
Chuẩn bị: Bột nghệ đen, 3g hành
Uống chung với rượu lúc đói bụng
22. Chữa đau bụng co quắp ở trẻ nhỏ
Chuẩn bị 15g củ nghệ đen, 3g a ngụy
Giã nát rồi đắp xung quanh bụng, để hỗn hợp khô
Kết hợp uống nước tử tô để đạt được hiệu quả tốt hơn.
23. Chữa đau sườn dưới
Chuẩn bị 15g kim linh tử; 1,15g nghệ đen; 1,15g tam lăng; 1,15g nhũ hương; 1,15g mộc dược.
Sắc uống hàng ngày, mỗi ngày 1 thang.
24. Chữa rối loạn tiêu hóa, đau bụng ở trẻ em
Chuẩn bị nghệ đen, tam lăng, hồ tiêu và la bặc tử mỗi vị 5g, chế hương phụ, chỉ thực, thanh bì mỗi vị 6g, trần bì 10g, sa nhân và lô hội, hồ hoàng liên mỗi vị 3g.
Tán thuốc thành bột, trộn chung với hồ, vo viên hoàn.
Mỗi ngày uống 2 lần, mỗi lần 3 – 6g. Uống với rượu gạo ấm
Kiêng cho trẻ dùng thức ăn chưa được nấu chín, thực phẩm có tính lạnh trong quá trình điều trị.
25. Điều trị bệnh tâm thần
Chuẩn bị bột củ nghệ đen, thược dược, đại hoàng. Cứ 10g nghệ đen thì dùng 3g thược dược và 3g đại hoàng.
Trộn chung 3 vị thuốc và chế thành viên nặng khoảng 8g
Khi sử dụng lấy 6 – 8 viên uống, mỗi ngày 3 lần
Một liệu trình uống liên tục 30 ngày
Kiêng kỵ khi sử dụng
Tránh dùng nghệ đen trong các trường hợp bị khí huyết hư, có thai
Nghệ đen có tính phá huyết nên không thích hợp sử dụng nếu bị rong kinh
Những trường hợp cơ thể hư yếu mà có tích muốn dùng nghệ đen thì cần phối hợp với một số vị như Sâm, Truật theo hướng dẫn của thầy thuốc.
Uống nghệ đen có thể làm chậm quá trình đông máu. Vì vậy, cần ngưng dùng trước và sau khi phẫu thuật ít nhất 2 tuần.
Hy vọng bài viết nghệ đen chữa bệnh gì hiệu quả nhất sẽ mang đến những thông tin hữu ích dành cho các bạn!
Bài viết sưu tầm và tổng hợp.