Ở người già, hệ tiêu hóa đã bị thoái hóa dần dần. Bởi vậy, những vấn đề về tiêu hóa càng dễ gặp hơn. Có người bị phân lỏng nhưng có người lại bị táo bón nặng.
Vậy nguyên nhân và giải pháp cải thiện vấn đề này như thế nào?
Nguyên nhân người già hay bị táo bón
Táo bón xảy ra khi vì một lý do nào đó khiến khối phân di chuyển trong ruột già quá chậm chạp làm cho phân bị hấp thụ nước nhiều hơn bình thường và trở nên cứng khi đến hậu môn.
Một trong những nguyên nhân có thể kể:
Hoạt động thể chất bị suy giảm
Hầu hết người cao tuổi đã nhận thức được vận động làm cho mọi cơ quan của cơ thể hoạt động đều đặn, nhưng có một số trường hợp vì lý do nào đó nên việc ít vận động phải bị hạn chế như: Đau khớp gối mạn tính, đau lưng, chân yếu khó đi lại thì rất dễ xảy ra táo bón người già.
Do uống ít nước
Hiện tượng này thường gặp ở hầu hết người cao tuổi, nhất là những người có bệnh lý ở hệ thống thận tiết niệu hoặc các người cao tuổi có u xơ tiền liệt tuyến nên nảy sinh tâm lý không muốn uống nước. Uống ít nước cũng là một trong những yếu tố dẫn đến tình trạng táo bón.
Và thêm nữa, nhu cầu cơ thể đòi hỏi uống nước giảm dẫn đến các cụ quên cả uống nước.
Do chế độ dinh dưỡng không hợp lý
Đặc biệt là chế độ ăn ít rau xanh và hoa quả tươi, một số khác là do yêu cầu trong điều trị một bệnh nào đó nhưng người bệnh lại kiêng khem quá mức; ăn ít hoặc chán không muốn ăn nên chất cặn bã ít, phân ít không tạo được sự phản xạ co bóp của đại tràng. Một số người cao tuổi khác lại ăn những loại thức ăn có nhiều thành phần chứa chất béo như: bơ, sữa, đường tinh chế và thức ăn ít chất xơ, cay, nóng.
Do tác dụng phụ của thuốc
Việc sử dụng các loại thuốc có chất tanin, thuốc chống trầm cảm, thuốc bao bọc niêm mạc dạ dày có chứa nhôm, lạm dụng một số thuốc có tác dụng nhuận tràng, do dùng nhiều quá không có tác dụng nhuận tràng như mong muốn nên dẫn tới việc người già khó đi cầu.
Bệnh trĩ
Khi bị trĩ, bệnh nhân thường có xu hướng nhịn đi đại tiện vì sợ đau và chảy máu. Khi nhịn đại tiện lâu và nhiều lần sẽ gây ra tình trạng giảm phản xạ đại tiện dẫn đến tích trữ phân nên sẽ bị táo bón. Khi càng bị táo bón, việc đại tiện càng đau và càng dễ chảy máu, kết quả là bệnh nhân càng nhịn đi đại tiện thì táo bón ngày càng tiến triển thành vòng luẩn quẩn.
Nguyên nhân khác
Ngoài ra, còn một nguyên nhân cần hết sức lưu tâm khi người già bị táo bón đó là các tổn thương thực thể ở ống tiêu hóa hoặc cơ quan lân cận, nhất là bệnh lý ung thư đại trực tràng hoặc do một số tổn thương khác làm chít hẹp lòng đại tràng.
Hậu quả khi để táo bón ở người già kéo dài
- Sự nêm chặt phân ở đại trực tràng do táo bón, khi đó người già phải rặn nhiều dẫn đến tim đập nhanh, người mệt mỏi, thậm chí là bất tỉnh hoặc đột tử do nhồi máu cơ tim.
- Tuổi cao sức yếu, khi người già khó đi cầu phải gắng sức nhiều nên có thể sẽ làm vỡ các phế nang.
- Khi người già bị táo bón không thể đi đại tiện được khiến phân có thể chèn lên bàng quang gây bí tiểu tiện dẫn tới thận ứ nước và lâu dài có thể biến chứng suy thận.
- Rặn nhiều lần có thể dẫn tới sa trực tràng, nguy cơ trĩ nội và trĩ ngoại (mỗi lần đi ngoài ra máu tươi trong hoặc sau khi đi ngoài), táo bón kinh niên có thể là nguy cơ đưa đến ung thư ruột già và trực tràng.
- Táo bón ở người già cũng có thể là yếu tố nguy cơ ở người tăng huyết áp, xơ vữa động mạch, loạn nhịp tim...
Phòng ngừa và cải thiện tình trạng táo bón ở người già như thế nào
Phải tìm ra nguyên nhân gây ra táo bón để điều trị và phòng ngừa. Nguyên nhân nào thì giải quyết vấn đề do nguyên nhân đó gây ra.
Nếu táo bón do dùng thuốc thì thay thế thuốc khác để phù hợp hơn.
Nếu táo bón do ít vận động thì cần tăng cường vận động, tập dưỡng sinh.Tập các bài tập thể dục nhẹ nhàng để tăng cường tuần hoàn vùng ổ bụng, khả năng hoạt động cơ sàn chậu, giúp đại tiện dễ dàng hơn.
Luyện tập giờ đi vệ sinh đúng một giờ nào đó. Tránh để bỏ quên gây tắc nghẽn phân.
Ngồi tư thế đúng để đi dễ dàng. Tư thế đại tiện đúng nhất là dùng ghế nhỏ kê dưới hai bàn chân sao cho phần bụng và đùi tạo thành một góc 45 độ.
Ăn thức ăn có nhiều chất xơ và uống đủ nước: Chất xơ có nhiều trong rau, quả, củ và ngũ cốc thô. Chất xơ không những tạo thành chất bã mà còn đào thải những chất độc hại ra cơ thể, thu hút nước để tăng lượng phân, kích thích hoạt động của tế bào dịch nhầy và tăng nhu động ruột. Rau quả và ngũ cốc toàn phần không chỉ cung cấp nhiều chất xơ mà còn có tác dụng bảo vệ tim mạch, phòng chống ung thư và nâng cao hệ miễn dịch.
Giữ tinh thần thoải mái: Trong chăm sóc sức khỏe, yếu tố tâm lý luôn luôn đóng vai trò cực kỳ quan trọng trong việc duy trì, đẩy lùi bệnh tật. Vì vậy bạn hãy giữ một tinh thần lạc quan, tránh lo lắng, muộn phiền, giận dữ, mất ngủ.
Về phần thuốc:
Hiện nay có rất nhiều loại thuốc hỗ trợ nhuận tràng cho các cụ. Táo bón ở người cao tuổi có thể dùng thuốc nhuận tràng làm mềm phân, hỗ trợ khi không thể đi ngoài trong nhiều ngày. Tuy nhiên, không nên lạm dụng cách này bởi có thể khiến táo bón ngược.
Bởi vậy giải pháp dùng các loại sản phẩm tự nhiên được ưu tiên.
Các sản phẩm tự nhiên ưu tiên:
Các thức ăn như chuối, khoai lang, cà rốt, bí đỏ, bắp... là những thức ăn nên bổ sung vào chế độ ăn hàng ngày.
Uống các loại trà thanh nhiệt, mát gan và cũng hỗ trợ giảm tình trạng táo bón.
Đặc biệt bổ sung thêm mật ong lên men uống vào mỗi buổi sáng khi thức dậy cùng với một ly nước ấm là giải pháp hiệu quả. Nhưng nhớ phải kết hợp với việc tăng cường chất xơ cho đường ruột.
Mật ong lên men không phải là thuốc và cũng không thay thế thuốc chữa bệnh. Mật ong lên men là một giải pháp hỗ trợ cho quá trình tiêu hóa ở ruột già tốt hơn, đẩy phân đi dễ hơn.
 |
| Mật Ong Lên Men Phương Nam được lên men liên tục trong 3 tháng |
Mật ong lên men chứa các lợi khuẩn. Chúng sống bám trên các lông nhung ở thành ruột, tiết ra chất nhầy phủ đều thành ruột, bảo vệ niêm mạc ruột. Lợi khuẩn ấy sẽ đi qua hệ thống tiêu hóa từ dạ dày đến ruột non rồi đến ruột già. Chúng hô trợ tiêu hóa các chất xơ ở đây. Chất xơ chính là thức ăn của các lợi khuẩn. Tác dụng của lợi khuẩn có thể kể đến:
- Tiết ra kháng sinh nội sinh, bảo vệ và làm lành nhanh các vết thương trong ruột và đại tràng.
- Kích thích cơ thể tự sản xuất enzyme tiêu hóa, giúp tiêu hóa thức ăn khó tiêu và giúp đẩy các chất thải, độc tố ra ngoài, làm mềm và ổn định phân, tạo khuôn phân mềm mượt, dễ đẩy ra ngoài.
- Tiêu diệt, đào thải những vi khuẩn có hại, giúp đường ruột hoạt động trở lại theo đúng chức năng của nó, làm giảm các bệnh đường ruột.
- Lợi khuẩn sống bám lên các lông nhung, giữ lại độc tố không cho ngấm vào máu, đào thải độc tố và chất thải theo phân.
Đọc thêm: Vai trò của lợi khuẩn với hệ tiêu hóa
Như vậy đối với người già, việc dùng mật ong lên men ngoài tác dụng tăng cường sức khỏe nhờ các chất dinh dưỡng trong mật ong lên men thì còn có tác dụng cải thiện hệ tiêu hóa nhờ các lợi khuẩn.
Bài viết liên quan: Táo bón và hướng giải quyết
Trên đây là những nguyên nhân và giải pháp cho tình trạng táo bón. Điều chú ý quan trọng nhất đó là phải tăng cường chất xơ. Muốn đi cầu dễ, ăn đủ khối lượng rau củ quả mỗi ngày. Với người lớn là 300 gr rau xanh, 100-200 gr hoa quả.
Chúc cho các cụ có thể sống an vui tuổi già.
